Jurij Gagarin
Jurij Aleksiejewicz Gagarin, ros. Юрий Алексеевич Гагарин (ur. 9 marca 1934 w Kłuszynie, zginął 27 marca 1968 w okolicach Kirżacza) – radziecki kosmonauta, pierwszy człowiek w kosmosie i kawaler Orderu Lenina.
Okres młodości i szkolenie[edytuj sekcję | edytuj kod]
Urodził się we wsi Kłuszyn koło miasta Gżatsk (przemianowanego w 1968 na Gagarin), w obwodzie smoleńskim. Jego ojciec był stolarzem, matka pracowała fizycznie jako dojarka w kołchozie. Na początku lat 50. XX wieku Gagarin uczył się w szkole technicznej w Lubiercach. Tam wstąpił do aeroklubu i zaczął uczyć się pilotażu.
Lot w kosmos[edytuj sekcję | edytuj kod]
Pierwszy samodzielny lot odbył w 1955. W 1957 ukończył szkołę lotniczą w Orenburgu, w 1958 Akademię Techniczną Lotnictwa im. N.J. Żukowskiego w Moskwie.
W styczniu 1960 został jednym z 20 pilotów, którzy rozpoczęli przygotowania do lotów w kosmos. Treningi odbywały się w tajemnicy, a grupa kandydatów do pierwszego lotu w kosmos została potem zmniejszona do sześciu. 10 kwietnia 1961 Komisja Państwowa zdecydowała, że to właśnie on będzie pierwszym człowiekiem, który poleci w przestrzeń międzyplanetarną.
12 kwietnia 1961 odbył w statku kosmicznym Wostok lot po orbicie Ziemi, dokonując jednokrotnego jej okrążenia w ciągu 1 godziny 48 minut.
Hasłem wywoławczym podczas podróży kosmicznej był „Kedr” (ros. Кедр – cedr). W czasie lotu Gagarin gwizdał melodię pieśni Ojczyzna słyszy, Ojczyzna wie (ros.: Родина слышит, Родина знает). Pierwsze wersy pieśni brzmią następująco: Ojczyzna słyszy, Ojczyzna wie | Gdzie jej syn leci w niebo. Ta patriotyczna pieśń została skomponowana przez Dymitra Szostakowicza w roku 1951 (opus 86), słowa napisał Jewgenij Dolmatowski.
Pod koniec lat 1960 władze ZSRR planowały, aby Jurij Gagarin był także pierwszym człowiekiem, który wyląduje na Księżycu.
Śmierć[edytuj sekcję | edytuj kod]
27 marca 1968 Gagarin i jego instruktor lotniczy Władimir Sieriogin zginęli w katastrofie samolotu treningowego MiG-15 UTI 21 km od miasta Kirżacz.
Jurij Gagarin został uroczyście pochowany na Cmentarzu przy Murze Kremlowskim.
