Aleksander Wolszczan

Z Astropedia
Przejdź do nawigacjiPrzejdź do wyszukiwania
Aleksander Wolszczan
Wolszczan na tle radioteleskopów w Piwnicach k. Torunia

Te moje planety wyglądały początkowo jak wynik niedokładnej analizy. Warto więc mieć oczy szeroko otwarte i nie poddawać się rutynie. Bo ona, choć potrzebna, zabija postęp. Trzeba zawsze o tym pamiętać. To jedyny sposób, by od czasu do czasu wyłamać się z rygorów przyzwyczajenia i zrobić krok naprzód.

Aleksander Wolszczan

Aleksander Wolszczan (ur. 29 kwietnia 1946 w Szczecinku) – polski astronom, odkrywca pierwszych planet poza Układem Słonecznym.

Działalność i odkrycia[edytuj sekcję | edytuj kod]

W 1969 roku ukończył Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tam też w 1975 roku uzyskał stopień doktora fizyki za pracę na temat pulsarów. W 1982 roku wyjechał z Polski.

W 1990 roku za pomocą radioteleskopu w Arecibo odkrył 3 planety krążące wokół pulsara o nazwie PSR 1257+12. Układ leży w konstelacji Panny. Odkrycie zostało oficjalnie zaprezentowane dopiero w styczniu 1992 roku. Jeszcze w ciągu tych 12 miesięcy Polak otrzymał Nagrodę Fundacji na rzecz Nauki Polskiej.

Od 1992 roku Wolszczan pracował zarówno na uczelni w Pensylwanii, jak i w Toruniu na UMK. W roku 2008 zrezygnował z pracy na swojej macierzystej uczelni ze względu na informacje ujawnione przez IPN (według nich, Wolszczan w latach 1973 – 1986 współpracował z SB).

11 listopada 1997 roku, postanowieniem Aleksandra Kwaśniewskiego, Wolszczan za wybitne zasługi dla nauki polskiej został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Honorowy Obywatel Miasta Szczecina od 2006 r. Miał być również honorowym obywatelem Torunia, ale zrezygnował. Ma jednak w mieście swoją „katarzynkę” – czyli podpis w Alei Gwiazd.

W lutym 2005 roku na konferencji w Aspen w Kolorado astronom ogłosił, że wraz z Maciejem Konackim odkrył jeszcze czwartą planetę w tym układzie. W maju 2007 roku wraz z grupą polskich astronomów kierowaną przez Andrzeja Niedzielskiego odkrył planetę HD 17092 b krążącą wokół gwiazdy HD 17092. Do tego celu użyto teleskopu Hobby-Eberly w Teksasie. Łącznie w swojej karierze Wolszczan odkrył 5 planet w dwóch różnych układach.

W 2007 roku powstał film dokumentalny, w reżyserii Jana Sosińskiego pod tytułem „Gwiazdor – Aleksander Wolszczan”. Obraz przybliża sylwetkę naukowca oraz przedstawia jego zainteresowania i opowieści dotyczące wcześniejszego życia w Polsce.